H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον Απρίλιο του 2004 καθώς δεν έχει χαρακτηρίσει αρκετές περιοχές ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), βάση της οδηγίας 79/409 για την προστασία των άγριων πουλιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και της BirdLife International, η Ελλάδα όφειλε να έχει θεσμοθετήσει 186 περιοχές με συνολική έκταση 3 εκατομμύρια εκτάρια ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας, ενώ έχει θεσμοθετήσει 151 περιοχές με συνολική έκταση μικρότερη από 15 εκατομμύρια εκτάρια. Ως αποτέλεσμα, είδη προτεραιότητας όπως ο Βασιλαετός, ο Μαυρόγυπας, ο Γυπαετός, ο Σπιζαετός, ο Θαλασσοκόρακας, το Κιρκινέζι κ.α δεν προστατεύονται επαρκώς.
Το νομικό πλαίσιο στο οποίο βασίστηκε η εν λόγω προσφυγή περιλαμβάνει την Οδηγία για τα πουλιά, η οποία ορίζει ότι για τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα κράτη μέλη οφείλουν να προστατεύουν τους βιότόπους τους μέσω της δημιουργίας Zωνών Eιδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Οι τοποθεσίες αυτές σε συνδυασμό με τις Ζώνες Ειδικής Διατήρησης (περιοχές που έχουν επιλεγεί βάσει της παρουσίας σημαντικών ειδών οικοτόπων, χλωρίδας και πανίδας εκτός πουλιών) αποτελούν το δίκτυο Natura 2000.
Όσον αφορά σε άλλες χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης η κατάσταση παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες. Πιο συγκεκριμένα το ποσοστό θεσμοθέτησης Περιοχών Σημαντικών για τα Πουλιά ως ΖΕΠ στην Ισπανία ανέρχεται σε 45-50%, στην Γαλλία σε 20,66% και στην Ιταλία σε 40%. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω η Ιταλία έχει ήδη καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η Ισπανία αναμένει την απόφασή του ενώ η Γαλλία έχει ήδη παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο όπως και η Ελλάδα.
Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να αναφερθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ακολουθήσει τη διαδικασία που ορίζει το άρθρο 226 της Συνθήκης της ΕΚ έχοντας αποστείλει στις προαναφερθείσες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, επίσημη προειδοποιητική επιστολή (1η γραπτή προειδοποίηση) και αιτιολογημένη γνώμη (τελική γραπτή προειδοποίηση). Με δεδομένη την τακτική της Επιτροπής να παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα συμμόρφωσης με τις επιταγές της κοινοτικής νομοθεσίας, με λύπη παρατηρούμε οι χώρες πολύ συχνά δεν επωφελούνται της διαδικασίας αυτής αλλά αντιθέτως εξαντλούν όλα τα χρονικά περιθώρια, κινδυνεύοντας να αντιμετωπίσουν τελικά τις βαρύτατες ποινές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
