|
|
 |
|
Home / Οι δράσεις μας / Δράσεις για τα Πουλιά / Πρόγραμμα LIFE+ Ασφαλή καταφύγια για τα άγρια πουλιά /
Το πρόβλημα
Η παράνομη θανάτωση και αιχμαλωσία άγριων πουλιών, τα οποία προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Άγρια Πουλιά και την εθνική νομοθεσία, είναι δυστυχώς μέχρι και σήμερα ένα εκτεταμένο φαινόμενο στην Ευρώπη. Μάλιστα θεωρείται ευρέως ως ασήμαντο περιβαλλοντικό πρόβλημα, ενώ στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία είναι κοινωνικά και πολιτισμικά μία αποδεκτή πρακτική. Είναι γεγονός ότι οι βαθύτερες αιτίες αυτού του προβλήματος αφορούν στην έλλειψη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των τοπικών αρχών, των τοπικών κοινωνιών και του ευρύ κοινού. Οι τοπικές κοινωνίες που συμμετέχουν στην ετήσια παράνομη θανάτωση και αιχμαλωσία χιλιάδων πουλιών σε μεγάλο βαθμό δεν γνωρίζουν τη μεγάλη σημασία των περιοχών τους ως μεταναστευτικά περάσματα της Μεσογείου και ως δομικά στοιχεία της ευρωπαϊκής βιοποικιλότητας. Συχνά δε οι κοινότητες είναι ανεπαρκώς ενημερωμένες για τη νομιμότητα της δραστηριότητας αυτής. Από την άλλη μεριά, οι τοπικές αρχές σπανίως γνωρίζουν για τις ρυθμίσεις της Οδηγίας για τα Άγρια Πουλιά και τις διαδικασίες που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπιστεί η παράνομη θανάτωση και αιχμαλωσία των άγριων πουλιών. Ελλάδα
 Αρχείο Ορνιθολογική
Στην Ελλάδα, η παράνομη θανάτωση άγριων πουλιών κατά τη διάρκεια της ανοιξιάτικης μετανάστευσης συμβαίνει εδώ και πολλές δεκαετίες στα Ιόνια νησιά, και κυρίως στη Ζάκυνθο, τα Στροφάδια, την Κέρκυρα, τους Παξούς και τους Οθωνούς.
Η δραστηριότητα αυτή είναι βαθιά χαραγμένη στην πολιτιστική ταυτότητα των Ιονίων νήσων, παρόλο που από το 1985 και μετά το κυνήγι κατά την ανοιξιάτικη μετανάστευση απαγορεύτηκε. Έκτοτε, δυστυχώς, συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Η δραστηριότητα αυτή όμως προσβλέπει και σε οικονομικό όφελος για ορισμένα μέλη της τοπικής κοινωνίας τα οποία νοικιάζουν με αστρονομικά ποσά τα καλύτερα «πόστα» στους λαθροθήρες για περίπου 2-3 εβδομάδες από το τέλος του Μάρτη μέχρι τις αρχές του Απριλίου. Εκείνες τις μέρες η λαθροθηρία «χτυπάει κόκκινο», καθώς έχουν καταγραφεί, σε μία «καλή ημέρα»- όπως συνηθίζεται να λέγεται- για τους λαθροθήρες, περίπου 15.000 πυροβολισμοί. Αυτό βέβαια δε σημαίνει αντίστοιχο αριθμό νεκρών πουλιών, αλλά το ποσοστό των θανατώσεων, η όχληση στο ενδιαίτημά τους, καθώς και στους κατοίκους της περιοχής είναι επίσης σημαντικό.
Το κύριο είδος-στόχος είναι το Τρυγόνι (Streptopelia turtur). Στην Ελλάδα, αναπαράγονται 10.000-30.000 ζευγάρια, ενώ πολύ περισσότερα την επισκέπτονται κατά τη μετανάστευση. Το είδος όμως είναι σε μη ευνοϊκό καθεστώς διατήρησης: στην Ευρώπη, ο πληθυσμός του έχει υποστεί μείωση 70% από το 1970. Η πτωτική αυτή τάση οφείλεται στην απώλεια ενδιαιτήματος στις Αφρικανικές και Βορειοευρωπαϊκές χώρες, στις μεγάλες καρπώσεις από το κυνήγι, στη λαθροθηρία, αλλά και τις φυσικές απώλειες κατά τη μετανάστευση που δεν αναπληρώνονται. Κατά τη διάρκεια της ανοιξιάτικης λαθροθηρίας μάλιστα πολλά άλλα είδη μεταναστευτικών αρπακτικών και ερωδιών θανατώνονται.
Δυστυχώς, το φαινόμενο στα Ιόνια νησιά παραμένει ανεξέλεγκτο. Μόνο το 2010 έγιναν επτά συλλήψεις, όταν οι λαθροθήρες είναι εκατοντάδες, ενώ ποτέ δεν έχουν επιβληθεί πρόστιμα ή ποινές.
Ιταλία  Αρχείο LIPU
Η παράνομη αιχμαλωσία των μεταναστευτικών ειδών και των ειδών που ξεχειμωνιάζουν έχει μακρά ιστορία στην Νότιο-Δυτική Σαρδινία (Sulcis). Παρόλο που η δραστηριότητα απαγορεύτηκε το 1939, η απαγόρευση ποτέ δεν εφαρμόστηκε επαρκώς. Τα πουλιά που πέφτουν θύματα αιχμαλωσίας είναι κυρίως Τσίχλες. Τα μεταναστευτικά πουλιά πιάνονται με έναν αριθμό διαφορετικών παράνομων εργαλείων και μεθόδων: θηλιές, παγίδες και δίχτυα. Το «γκρίβε» όπως είναι τοπικά γνωστό το πιάτο, πωλείται σε ταβέρνες και την αγορά ή προσφέρεται σαν πολύτιμο δώρο σε ειδικές περιστάσεις.
Η δραστηριότητα της παράνομης αιχμαλωσίας και θανάτωσης κλιμακώνεται κατά τον Οκτώβρη και τον Νοέμβρη, αλλά λαμβάνει επίσης χώρα και από το Σεπτέμβρη μέχρι το Μάρτιο. Βέβαια είναι δυνατόν να βρει κανείς παγίδες κατά μήκος μονοπατιών στα δάση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Εκτιμάται ότι 300,000 πουλιά θανατώνονται κάθε χρόνο, ενώ περίπου 18,000 παγίδες αφαιρέθηκαν ετησίως από το 2005 μέχρι και το 2010 από την LIPU, σε συνεργασία με τις τοπικές αστυνομικές αρχές. Η περιοχή Sulcis area είναι πολύ σημαντική για τα μεταναστευτικά είδη πουλιών, το Κοτσύφι και τα ωδικά μικρόπουλα. Η παράνομη δραστηριότητα συγκεντρώνεται στη Sulcis, όπου πάνω από 300 ενεργοί παγιδευτές που προέρχονται από τον ντόπιο πληθυσμό παγιδεύουν μαζικά ως μέρος της «παράδοσης», αλλά και αυξανόμενα τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των μειωμένων ευκαιριών απασχόλησης προκειμένου να βγάλουν τα προς το ζην.
Ισπανία  Αρχείο SEO
Σημαντικός αριθμός άγριων πουλιών (κατά μέσο όρο 120,000 με 430,000 άτομα, αλλά κάποιες χρονιές 2 εκατομμύρια) θανατώνονται παράνομα στην Ισπανία κάθε χρόνο. Οι μαζικοί αυτοί θάνατοι περιλαμβάνουν και απειλούμενα και προστατευόμενα είδη, συχνά σε μη ευνοϊκό καθεστώς διατήρησης. Η πιο δημοφιλής μέθοδος παράνομης αιχμαλωσίας και θανάτωσης είναι το λεγόμενο «παρανί» («parany»), κατά την οποία όταν τα πουλιά προσγειώνονται πάνω στα δέντρα, αυτά είναι ειδικά κλαδεμένα και τα κλαδιά τους αλειμμένα με κόλλα, έτσι ώστε τα πουλιά να μη μπορούν να πετάξουν. Τα είδη που επηρεάζονται περισσότερο είναι οι Τσίχλες, αλλά πολλά άλλα είδη θανατώνονται. Περίπου 30% των ειδών που αιχμαλωτίζονται είναι προστατευόμενα είδη. Οι λαθροθήρες ενεργούν κυρίως τη νύχτα, κατά τη διάρκεια της φθινοπωρινής μετανάστευσης, και ειδικά τα σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάθε φθινόπωρο, εκατοντάδες προστατευόμενα πουλιά αιχμαλωτίζονται και θανατώνονται από πάνω από 2000 «παρανί», που τοποθετούνται από 3-6000 λαθροθήρες διάσπαρτα σε περιοχές της Καστιγιόν, τη βόρεια Βαλένθια, την νότια Ταραγκόνα και την νοτιοανατολική Αραγκόν. Στις περιοχές αυτές οι μεγάλοι αριθμοί πουλιών θανατώνονται μέσα σε έναν μόνο μήνα. Τα τελευταία χρόνια τα «παρανί» έχουν αυξηθεί, ενώ οι ποινές για τους λαθροθήρες έχουν μειωθεί και οι αρμόδιες αρχές δεν παρεμβαίνουν δεδομένου ότι αντιλαμβάνονται τη δραστηριότητα ως «παραδοσιακή».
|
|
|
|
|
|
LIFE+11 INF/IT/000253
|