Νοέμβριος: Κοκκινολαίμης

Οι πρώτοι Κοκκινολαίμηδες κάνουν την εμφάνισή τους ήδη από το Σεπτέμβριο στα περίχωρα των Αθηνών αναγγέλλοντας με λιγότερο «αποκαρδιωτικό» τρόπο την γνωστή και πρόωρη ευχή «Καλό χειμώνα». Έτσι, αν θεωρήσουμε ότι "τα χελιδόνια μας έφεραν την άνοιξη", οι κοκκινολαίμηδες δηλώνουν αυτή τη φορά τον ερχομό του χειμώνα με εξίσου ευχάριστο τρόπο.

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας που οι περισσότεροι πλέον Κοκκινολαίμηδες έχουν φτάσει στους μεγάλους κήπους και τα πάρκα όπου θα περάσουν την παγερή περίοδο. Σύμφωνα με τις καταγραφές της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, όλοι σχεδόν οι Κοκκινολαίμηδες που εμφανίζονται το χειμώνα στις πόλεις μας αναχωρούν για ψηλότερες και δροσερότερες τοποθεσίες το καλοκαίρι. Ένα-δύο μόλις ζευγάρια έχουν παρατηρηθεί να παραμένουν μονάχα στο φιλόξενο περιβάλλον του Εθνικού Κήπου και λίγα ακόμη στα, πιο πράσινα, βόρεια προάστια. Την ψυχρή περίοδο οι Κοκκινολαίμηδες επισκέπτονται μαζικά τις πόλεις που στην πλειοψηφία τους βρίσκονται σε χαμηλό υψόμετρο. Κι αυτό επειδή το χειμώνα έχουν πιο ήπιο κλίμα από τα δάση, ενώ συχνά οι θάμνοι των πάρκων και κήπων είναι γεμάτοι ζουμερούς καρπούς που γεμίζουν ενέργεια τα προσφιλή πουλιά.

Για να έχουν περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης, οι Κοκκινολαίμηδες παραμένουν μοναχικοί όλο το χειμώνα ώστε να μη χρειάζεται να μοιραστούν τα αποθέματα τροφής με άλλους.

Αυτό δίνει στους Κοκκινολαίμηδες ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό:

Για να δηλώσουν ότι είναι θέμα επιβίωσης το να μην μοιραστούν τη λιγοστή τροφή με άλλους, καθένας κελαηδά από μια ξεχωριστή γωνιά του Πάρκου. Ακόμη και το βράδυ! Είτε είναι αρσενικός, είτε είναι θηλυκός! Ουσιαστικά το γλυκό, μελωδικό κελάηδημά τους είναι μια αυστηρή προειδοποίηση: "μην πλησιάσει κανένας άλλος Κοκκινολαίμης κοντά μου γιατί θα λογαριαστούμε!". Ακόμη και τα ζευγάρια που πέρασαν το καλοκαίρι μαζί, θα μαλώσουν εάν σμίξουν τυχαία! Πώς αλλιώς όμως θα επιβίωναν μέχρι την ερχόμενη άνοιξη;

Κατά περίεργο τρόπο, ο τόνος του κελαηδήματος των Κοκκινολαίμηδων το χειμώνα είναι ελαφρά διαφορετικός από τον ανοιξιάτικο και μάλιστα ακούγεται πιο... μελαγχολικός!

Κείμενο: Π. Λατσούδης
Φωτογραφία: Γ. Μπεριάτος

ΚΟΚΚΙΝΟΛΑΙΜΗΣ (Κάντε κλικ για μεγαλύτερη εικόνα)

Ο Κοκκινολαίμης με λίγα λόγια:

Είναι ένα πουλί στο μέγεθος σπουργιτιού

Αναγνωρίζεται εύκολα: είναι γκριζοκαφετής με ένα μεγάλο πορτοκαλοκόκκινο σημάδι στο στήθος και το πρόσωπο

Αρσενικός και θηλυκός είναι παρόμοιοι

Στην Ελλάδα θα τον δούμε όλο το χρόνο

Το χειμώνα θα βρούμε τους περισσότερους σε χαμηλού υψομέτρου μέρη και το καλοκαίρι σε ψηλότερα. Σε πολύ βορειότερες χώρες οι Κοκκινολαίμηδες πηγαίνουν μόνο το καλοκαίρι

Κελαηδά όλο το χρόνο (ακόμη και το βράδυ εάν βρίσκεται κοντά στα φώτα της πόλης!)

Συγγενεύει με τον Κότσυφα. Εκφράζεται όμως πιο "φεμινιστικά": ενώ αρσενικοί συνήθως Κότσυφες αναλαμβάνουν να υπερασπίζονται το χώρο, οι θηλυκοί Κοκκινολαίμηδες αναλαμβάνουν την ίδια δράση με τους αρσενικούς!

Το διεθνές λατινικό όνομά του Erithacus rubecula βασίζεται στο ελληνικό όνομα Ερύθακος. Σύμφωνα με τον Πλίνιο, ο Ερύθακος ήταν χειμωνιάτικο πουλί που το καλοκαίρι μεταμορφωνόταν σε Κοκκινούρη (σήμερα γνωρίζουμε ότι οι Κοκκινούρηδες είναι, απλά, καλοκαιρινοί επισκέπτες από την Αφρική. Η άφιξή τους συμπίπτει λίγο-πολύ όμως με την αναχώρηση των Κοκκινολαίμηδων για τα ορεινά ή βορειότερα μέρη).