Η Αιγαιοπελαγίτικη ορνιθοπανίδα χαρακτηρίζεται από μία αξιοσημείωτη ποικιλότητα ειδών πτηνών. Αυτή σχετίζεται με την ποικιλία των ενδιαιτημάτων αλλά και των τοπίων που απαντώνται εδώ και που ανάγονται σε σχετικά πρόσφατα γεωλογικά φαινόμενα τα οποία συνετέλεσαν στο να έχει το Αιγαίο τη σημερινή του μορφή με τα χιλιάδες νησιά και μικρονήσια. Επίσης σημαντικό ρόλο στην υψηλή βιοποικιλότητα της ορνιθοπανίδας παίζει και η γεωγραφική θέση της Ελλάδας η οποία ευρισκόμενη στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων αποτελεί το όριο εξάπλωσης πολλών ειδών που δεν απαντώνται στην υπόλοιπη Ευρώπη (Handrinos and Akriotis 1997).

Ο Μαυροπετρίτης που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα είδη της Αιγαιοπελαγίτικης ορνιθοπανίδας εκμεταλλεύεται αυτή τη σημαντική ποικιλότητα ενδιαιτημάτων, σχηματίζοντας αποικίες σε βραχώδεις ακτές μεγάλων νησιών αλλά και στα εσωτερικά βράχια τους καθώς επίσης και σε μικρές ακατοίκητες νησίδες του Αιγαίου.

Πιο αναλυτικά, οι βραχώδεις ακτές των μεγάλων νησιών στο Αιγαίο είναι σημαντικότατα οικοσυστήματα που προσφέρουν πολύτιμους χώρους ανάπαυσης, διατροφής και φωλιάσματος σε πολλά είδη πουλιών μεταξύ των οποίων και ο Μαυροπετρίτης, ο οποίος επιζητά την απομόνωση και την αίσθηση ασφαλείας για να φωλιάσει και να αναπαραχθεί επιτυχώς. Η δυσκολία πρόσβασης στις απόκρημνες πλαγιές ελαχιστοποιεί την ανθρώπινη παρουσία σε αυτές τις περιοχές, με αποτέλεσμα ο Μαυροπετρίτης που φωλιάζει εδώ, να βρίσκει την αναγκαία ασφάλεια και απομόνωση. Οι φυσικές κοιλότητες και σχισμές των βράχων προσφέρουν στήριξη στις φωλιές και προστασία από τους θηρευτές ενώ και το ύψος των γκρεμών χρησιμεύει στις πρώτες πτήσεις των νεαρών ατόμων.

Επιπλέον, οι βραχώδεις ακτές αποτελούν σημαντικούς σταθμούς κατά την περίοδο της μετανάστευσης για διάφορα μικροπούλια, ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν υπάρχει άλλο ασφαλές καταφύγιο, όπως σε μικρές νησίδες. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύεται και ο Μαυροπετρίτης στον οποίο εξασφαλίζεται μία πρακτικά ανεξάντλητη τροφική πηγή κατά τη διάρκεια της φθινοπωρινής μεταναστευτικής περιόδου.

Βιότοποι αναπαραγωγής αλλά λιγότερο σημαντικοί για τον Μαυροπετρίτη αποτελούν και οι εσωτερικοί βραχώδεις σχηματισμοί των νησιών στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι βραχώδεις επιφάνειες των φαραγγιών και οι ορθοπλαγιές. Οι σχηματισμοί αυτοί, όντας μακριά από το θαλάσσιο μέτωπο αποτελούν εντυπωσιακά συστατικά του νησιωτικού τοπίου, συμβάλλοντας στη μοναδικότητα και ιδιαιτερότητά του. Αυτό όμως που δίνει ιδιαίτερη αξία στα εσωτερικά βράχια, είναι η απομόνωση που προσφέρουν, η οποία είναι απαραίτητη σε ορισμένα είδη ορνιθοπανίδας που ζουν και αναπαράγονται εκεί, βρίσκοντας παράλληλα ιδανικούς χώρους αναζήτησης τροφής (π.χ. στις γειτονικές καλλιεργούμενες εκτάσεις οι οποίες με τη σειρά τους συντελούν στην αύξηση της ετερογένειας του τοπίου με τη δημιουργία νέων βιοτόπων).

Η σημαντικότερη συνεισφορά στη στήριξη αποικιών του Μαυροπετρίτη στο Αιγαίο αποδίδεται στην πληθώρα των μικρών ακατοίκητων νησίδων. Η απουσία από τις νησίδες αυτές τόσο του ανθρώπου όσο και χερσαίων θηρευτών είναι στοιχείο ιδιαίτερα σημαντικό για τον Μαυροπετρίτη που μπορεί να φωλιάζει ακόμη και στο έδαφος, με αποτέλεσμα οι φωλιές του να είναι εκτεθειμένες σε χερσαίους θηρευτές. Με τον τρόπο αυτό, οι νησίδες αποτελούν σημαντικά καταφύγια αναπαραγωγής για είδη όπως ο Μαυροπετρίτης.

Πράγματι, παρόλο που φαινομενικά οι βραχώδεις ακτές των μεγάλων και κατοικημένων νησιών μοιάζουν με αυτές των ακατοίκητων νησίδων, στην πραγματικότητα διαφέρουν πολύ από αυτές. Οι νησίδες είναι μικρά κομμάτια γης, αποκομμένα από τα μεγαλύτερα νησιά και την ηπειρωτική χώρα εδώ και πολλά χρόνια. Οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικράτησαν σε κάθε νησίδα ξεχωριστά οδήγησαν στη δημιουργία μοναδικών οικοσυστημάτων, που διαφέρουν ακόμα και μεταξύ γειτονικών νησίδων.

Αυτή η γεωμορφολογία των νησίδων σε συνδυασμό με στοιχεία της βιογεωγραφίας τους καθορίζουν ποια είδη και οικότοποι απαντώνται εκεί. Η θέση τους σε σχέση με μεγαλύτερα νησιά ή την ηπειρωτική χώρα και η ευκολία προσέγγισης σκαφών και αποβίβασης ανθρώπων, καθορίζουν το βαθμό της απομόνωσής τους. Έτσι, οι απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες νησίδες έχουν δεχθεί μικρότερη επιρροή από ανθρώπινες δραστηριότητες. Για το λόγο αυτό, λειτουργούν σαν καταφύγια για σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας (π.χ. Μαυροπετρίτης) και σαν ζωτικοί χώροι ξεκούρασης και διατροφής, ιδιαίτερα για μεταναστευτικά μικροπούλια και παρυδάτια.

Οι σημαντικότερες αποικίες του Μαυροπετρίτη στο Αιγαίο παρουσιάζονται στο χάρτη.

Αλλα σημαντικά είδη ορνιθοπανίδας στους βιότοπους αναπαραγωγής του Μαυροπετρίτη

Πολλές από τις Αιγαιοπελαγίτικες νησίδες περιλαμβάνονται σε 'Ζώνες Ειδικής Προστασίας' (Special Protection Areas - SPAs) όπως ορίζονται από την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ. Αποτελούν με άλλα λόγια Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά (Important Bird Areas) της Ελλάδας, αφού πέρα από την πληθώρα των περαστικών ειδών που τρέφονται και ξεκουράζονται στις νησίδες κατά τη μετανάστευση τους, αποτελούν και τόπους αναπαραγωγής για θαλασσοπούλια και αρπακτικά που προστατεύονται από την ελληνική και κοινοτική νομοθεσία όπως ο Αρτέμης (Calonectris diomedea), ο Μύχος (Puffinus yelkouan), o Πετρίλος (Hydrobates pelagicus), ο Θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis desmarestii), ο Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii), o Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus), η Αετογερακίνα (Buteo rufinus) και ο Πετρίτης (Falco peregrinus). Επίσης ένας σημαντικός αριθμός πουλιών παρατηρούνται στις νησίδες αναζητώντας τροφή ενώ φωλιάζουν σε κοντινά μεγάλα νησιά ή και στην ηπειρωτική Ελλάδα.