Χαμαιλέων

Το πιο αξιοπερίεργο ζώο που ζει στον υγρότοπο της Γιάλοβας είναι ο Χαμαιλέοντας.

Χαμαιλέοντες υπάρχουν στην Ελλάδα στην Σάμο, στην Χίο, στο Καστελόριζο ενώ υπήρχαν στην Κρήτη αλλά τώρα έχουν εξαφανιστεί. Στην Ευρώπη υπάρχουν στην Ισπανία, Πορτογαλία και Μάλτα. Αυτοί ανήκουν στο είδος του Ευρωπαϊκού χαμαιλέοντα. Το είδος όμως που έχουμε εδώ είναι διαφορετικό. Είναι ο αφρικάνικος Χαμαιλέοντας που υπάρχει μόνο εδώ και στην Αλεξάνδρεια. Αρα είναι μοναδικό είδος για όλη την Ευρώπη και χρειάζεται ειδική προστασία μόνο γι'αυτό.

Συνολικά έχουμε περίπου 400 χαμαιλέοντες. Ο βιότοπος του είναι οι αμμοθίνες και τα γύρω χωράφια. Το χαρακτηριστικό αυτών των ζώων είναι ότι αλλάζουν χρώματα, τόσο για καμουφλάζ όσο και για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Τρέφονται με έντομα που πιάνουν εκσφενδονίζοντας την μακριά τους γλώσσα που έχει μήκος όσο και το σώμα τους. Το συνολικό μέγεθος τους μαζί με την ουρά φτάνει τα 47 εκ.

Ζούνε πάντα σκαρφαλωμένα στην βλάστηση ενώ η ουρά τους λειτουργεί ως πέμπτο πόδι για να συγκρατούνται καλύτερα. Το χειμώνα οι χαμαιλέοντες κρύβονται μέσα στους θάμνους και στο έδαφος και πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Μόνο την Ανοιξη θα αρχίσουν πάλι να εμφανίζονται.

Η διάρκεια ζωής τους είναι 1-2 χρόνια και τα περισσότερα από αυτά μόλις γεννήσουν πεθαίνουν.

Γεννάνε κατά μέσο όρο 40 αυγά που τα εναποθέτουν σε φωλιές που σκάβουν μέσα στην άμμο. Τα αυγά τα γεννάνε το Φθινόπωρο και θα παραμείνουν εκεί για 11 μήνες μέχρι το επόμενο καλοκαίρι που θα γεννηθούν τα μικρά. Τα μικρά γεννιόνται με το χρώμα της άμμου για να γίνονται δύσκολα αντιληπτά και αμέσως σκαρφαλώνουν στην κοντινή βλάστηση. Την επόμενη μέρα θα αρχίσουν ήδη να τρέφονται από μόνα τους με μικρά έντομα.

Οι κυριότεροι εχθροί του χαμαιλέοντα είναι οι αλεπούδες τα κουνάβια, οι νυφίτσες, οι σκύλοι και οι γάτες, τα οποία μυρίζουν την φωλιά τους και τρώνε τα αυγά τους. Επίσης ο άνθρωπος με τους δρόμους και τα αυτοκίνητα μέσα στη περιοχή του προκαλεί κάθε καλοκαίρι την θανάτωση μέχρι και 15% του πληθυσμού του. Αρκετά μεγάλο νούμερο για ένα τόσο μικρό και μοναδικό πληθυσμό.

Θαλάσσια χελώνα Caretta caretta

Οι θαλάσσιες χελώνες είναι ερπετά που υπάρχουν στο κόσμο εδώ και 200 εκατομμύρια χρόνια, πολύ πριν εμφανιστεί ο άνθρωπος. Το μέγεθος τους φτάνει σε μήκος τα 80-90 εκ., σε βάρος τα 90 κιλά και ζει περίπου 80 χρόνια. Τρώει αργοκίνητα ζώα της θάλασσας όπως αστερίες, κοχύλια, τσούχτρες και αχινούς.

Η θαλάσσια χελώνα ζει πάντα μέσα στην θάλασσα και μόνο το θηλυκό βγαίνει στην στεριά για να γεννήσει τα αυγά του. Τα πιο σημαντικά μέρη στην Ευρώπη που οι χελώνες αυτές γεννάνε είναι οι παραλίες της Ζακύνθου, της Κρήτης και της Δ. Πελοποννήσου, μεταξύ των οποίων η Βοϊδοκοιλιά, η Ρωμανού και το Μάτι. Ακόμα τις συναντάμε και στο Διβάρι και στο ΒΑ όρμο του Ναβαρίνου.

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι χελώνες αν και μπορεί να βρεθούν στα βάθη του Ινδικού Ωκεανού θα ξαναγυρίσουν να γεννήσουν τα αυγά τους στις παραλίες που έχουν γεννηθεί για να διαιωνίσουν το είδος. Κανείς δεν ξέρει ακριβώς το γιατί, σίγουρα όμως ως ένα βαθμό ευθύνονται οι κατάλληλες φυσικές συνθήκες των παραλιών μας που είναι έρημες και μακριά από μόλυνση.

Η Καρέττα θα γεννήσει για πρώτη φορά αφού περάσει τα 30 χρόνια ζωής της. Γεννά τα αυγά της νύχτα, όταν η παραλία είναι σκοτεινή και ήσυχη. Θα κάνει 2-3 φωλιές και η κάθε φωλιά θα περιέχει περίπου 120 αυγά από τα οποία τα 80 θα γίνουν χελωνάκια. Η ωοτοκία γίνεται το καλοκαίρι, Ιούνιο με Αύγουστο και τα μικρά κάνουν 55 μέρες για να βγουν.

Τα νεογέννητα χελωνάκια βγαίνουν όλα μαζί από την φωλιά και κατευθύνονται αμέσως προς την θάλασσα προσανατολιζόμενα από την αντανάκλαση του φωτός στα νερά.

Μέχρι να φτάσουν στη θάλασσα διατρέχουν πολλούς κινδύνους από ζώα όπως αλεπούδες και κοράκια που θα προσπαθήσουν να τα πιάσουν. Αφού βουτήξουν στο νερό κολυμπάνε ασταμάτητα προς τα ανοιχτά αλλά και εκεί κινδυνεύουν από τα θαλασσοπούλια και τα μεγάλα ψάρια. Λίγα μόνο θα καταφέρουν να μεγαλώσουν και να μπορέσουν να αναπαραχθούν.

Οι ενήλικες χελώνες κινδυνεύουν από τους καρχαρίες. Αλλά μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν από τον άνθρωπο. Η μεγάλη επέμβαση του ανθρώπου στις παραλίες ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών και η άγνοια οδηγεί σε επιβαρυντική συμπεριφορά για τις χελώνες και είναι οι σπουδαιότεροι λόγοι για τους οποίους απειλούνται με εξαφάνιση. Τελευταία όμως ο κόσμος έχει ευαισθητοποιηθεί από την διεθνή δράση οργανώσεων προστασίας και η χελώνα έχει γίνει παγκοσμίως γνωστή και αποτελεί το σύμβολο των ελληνικών θαλασσών.

Οι φωλιές προστατεύονται από τον Σύλλογο Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας με μεταλλικά πλέγματα που εμποδίζουν τις αλεπούδες και τα άλλα ζώα να φτάσουν τα αυγά. Πολλές φωλιές που βρίσκονται σε επικίνδυνα σημεία μεταφέρονται σε πιο ασφαλή ώστε να επιτευχθεί στο μέγιστο η αναπαραγωγή της Caretta caretta.