en
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, φωτογραφία:  Αγγελος Ευαγγελίδης
Αιγαιόγλαρος
της Δανάης Πορτόλου

Ο Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii) είναι ο μόνος γλάρος που απαντάται αποκλειστικά στη Μεσόγειο. Εκ πρώτης όψεως, μοιάζει πολύ με ένα κοινό είδος γλάρου, τον Ασημόγλαρο (Larus cachinnans), με άσπρο σώμα και γκρίζες φτερούγες με μαύρες άκρες. Είναι όμως λίγο μικρότερος (50εκ.), με κόκκινο ράμφος και σκούρα πόδια και επιπλέον, στον αέρα είναι πιό φίνος και ευκίνητος.

Όπως και για τα περισσότερα θαλασσοπούλια, οι γνώσεις μας για τον Αιγαιόγλαρο εστιάζονται γύρω από την εποχή της αναπαραγωγής. Αναπαραγώμενοι πληθυσμοί έχουν καταγραφεί στην Αλγερία, στην Κύπρο, στη Γαλλία, στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στο Μαρόκο, στην Ισπανία, στην Τυνησία και στην Τουρκία. Οι χώροι φωλεοποίησης του είδους διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους αν και στην πλειοψηφία τους οι αποικίες βρίσκονται σε απομονωμένες βραχώδεις νησίδες με αραιή βλάστηση.

Οι Αιγαιόγλαροι εμφανίζονται στις θέσεις ωοτοκίας στα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου και φτιάχνουν απλές φωλιές στο έδαφος γύρω στα τέλη Απριλίου. Γεννούν 2-3 αυγά τα οποία επωάζουν για τρεις περίπου εβδομάδες. Τα αυγά εκκολάπτονται στα μέσα Μαίου και οι νεοσσοί παραμένουν στην φωλιά για λίγες μέρες. Τα νεαρά, που έχουν καφε-γκρί χρώμα, αρχίζουν να πετάνε μετά από 20-30 μέρες και από τα μέσα Ιουλίου, ενήλικα και νεαρά, εγκαταλείπουν την αποικία. Τον χειμώνα εξαπλώνεται κυρίως στα νότια και ανατολικά παράλια της Μεσογείου.

Τρέφεται κοντά στις ακτές, κυρίως με μικρά αφρόψαρα τα οποία πιάνει από την επιφάνεια της θάλασσας με μία πολύ επιδέξια τεχνική, πετώντας αργά και χαμηλά πάνω από το νερό. Στην Δυτική Μεσόγειο το είδος τρέφεται βασικά με το παρεμπίπτον αλίευμα των αλιευτικών σκαφών.

Στο παρελθόν ο Αιγαιόγλαρος ήταν πολύ πιό σπάνιος, οι αριθμοί του όμως αυξήθηκαν πρόσφατα και υπολογίζονται τώρα στα 18.700 ζευγάρια.Αιγαιόγλαρος Αυτή η απότομη αύξηση οφείλεται πιθανότατα στην μεγάλη διαθεσιμότητα τροφής στη δυτική Μεσόγειο. Παρ’ όλα αυτά όμως, το είδος θεωρείται πολύ ευάλωτο καθώς το 90% του πληθυσμού του βρίσκεται συγκεντρωμένο σε δύο αποικίες της Ισπανίας (στο δέλτα του ποταμού Ebro και στα νησιά Chafarinas). Έτσι, ο Αιγαιόγλαρος χαρακτηρίζεται από την Birdlife International ως είδος που "εξαρτάται από προστασία" και καταγράφεται ώς "κινδυνεύον" στο Ελληνικό Κόκκινο Βιβλίο Απειλούμενων Σπονδυλόζωων. Επίσης περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ για την προστασία των πουλιών, στο Παράρτημα ΙΙ της Συνθήκης της Βέρνης και στο Παράρτημα Ι της Συνθήκης της Βόννης.

Η κύρια απειλή που αντιμετωπίζει το είδος σχετίζεται με την ενόχληση των αναπαραγώμενων πουλιών από την παρουσία του ανθρώπου πάνω στις νησίδες, κάτι που συνδέεται με δραστηριότητες όπως η κτηνοτροφία, ο τουρισμός, η αλιεία, το κυνήγι και η συντήρηση και κατασκευή υποδομών. Απειλή επίσης αποτελεί η μείωση του ιχθυαποθέματος που είναι διαθέσιμο στα πουλιά και ο πνιγμός σε αλιευτικά εργαλεία, αλλά και η ρύπανση των θαλασσών και η θήρευση. Αρνητική επίδραση τέλος, πιθανώς να έχει και ο ανταγωνισμός του με τον Ασημόγλαρο για χώρο φωλεοποίησης και τροφής, καθώς και η αλλαγή της φυσικής μορφολογίας των νησίδων από την υπερβολική βόσκηση.

Από το 1997 η Ορνιθολογική διεξάγει τριετές πρόγραμμα LIFE για την προστασία του Αιγαιόγλαρου που περιλαμβάνει τόσο άμεσες δράσεις όσο και την προετοιμασία διαχειριστικών προτάσεων για έξι περιοχές του δικτύου Natura 2000 στις οποίες απαντάται το είδος. Άμεσος στόχος είναι η μείωση της ενόχλησης στις αποικίες ωοτοκίας μέσω της φύλλαξης, της έρευνας της αναπαραγωγικής δραστηριότητας των πουλιών και της παρακολούθησης της ανθρώπινης παρουσίας. Έχουν επίσης γίνει ενέργειες για να εμποδιστεί η προσέγγιση των κοπαδιών στις αποικίες (χτίσιμο ξερολιθιών και μετακίνηση αιγοπροβάτων). Παράλληλα, διεξάγεται πρόγραμμα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των τοπικών αρχών, κατοίκων και τουριστών μέσω συναντήσεων, έντυπου υλικού και εγκατάστασης δύο κέντρων πληροφόρησης.

Μετά από ένα χρόνο διεξαγωγής του προγράμματος εκτιμάται ότι υπάρχουν στην Ελλάδα περίπου 600 ζευγάρια Αιγαιόγλαρων σε πάνω από 20 μικρές διάσπαρτες αποικίες, που είναι ο μεγαλύτερος πληθυσμός στην ανατολική Μεσόγειο. Στόχος της Ορνιθολογικής είναι να επεκταθούν οι δράσεις και η έρευνα σε όλες τις περιοχές όπου απαντώνται Αιγαιόγλαροι, αξιοποιώντας το είδος για την ανάδειξη και την προστασία της μοναδικής φύσης του Αιγαίου.

Σπάνια Πουλιά της Ελλάδας

Φωτογραφίες

Email RSS Facebook Twitter YouTube

Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων

Copyright © 2024 Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Θεμιστοκλέους 80, 10681, Αθήνα,
Τηλ/Fax: 210 8228704, 210 8227937,
e-mail: info@ornithologiki.gr
Φράγκων 22, 54625, Θεσσαλονίκη, Τηλ/Fax. 2310 244245,
e-mail: thess@ornithologiki.gr