Μιχάλης Κωτσάκης
Εθελοντής του προγράμματος καταγραφής της Ορνιθοπανίδας των Υγροτόπων της Αττικής στις εκβολές Κηφισού, Ιλισσού και Πικροδάφνης.

Είναι μικροί, υποβαθμισμένοι και θα λέγαμε ότι με το ζόρι χαρακτηρίζονται ως  υγρότοποι, ωστόσο είναι εντυπωσιακό το πώς μεταμορφώνονται προς το καλύτερο από άποψη αφθονίας ειδών και αριθμών πουλιών, κατά τη χειμερινή περίοδο. Πρόκειται για την εκβολή της Πικροδάφνης και τις εκβολές του Κηφισού και του Ιλισσού.

Χειμωνογλάρονο (Sterna Sandvicensis)

Στα μέσα Νοεμβρίου έγιναν στο πλαίσιο του Προγράμματος οι τελευταίες για φέτος καταγραφές πουλιών στο ρέμα της Πικροδάφνης και το δέλτα (ένα εγκιβωτισμένο γιώτα (ι) ουσιαστικά!) του Κηφισού, που αποδείχτηκαν ιδιαίτερα προσοδοφόρες σε είδη, αριθμό πουλιών, αλλά και με απρόσμενες εκπλήξεις.

Ρέμα Πικροδάφνης

Το ρέμα της Πικροδάφνης έχει ακόμα μια ζωντανή κοίτη, η οποία εκβάλλει ,έστω και χωρίς ούτε ένα υποτυπώδες δέλτα, στον Σαρωνικό κόλπο. Έχει εκτενείς καλαμιώνες στην εκβολή, κυρίως στα ανάντη πάνω από την γέφυρα της παραλιακής. Στους καλαμιώνες αυτούς, δεκάδες Δενδροφυλλοσκόποι ξεπρόβαλλαν διαρκώς από τα καλάμια κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, συχνά φτεροκοπώντας επιτόπου, κυνηγώντας έντομα. Οι λίγοι Τρυποφράκτες, αρκετοί Μαυροσκούφηδες, πολλές Σταχτοσουσουράδες  και τα συχνά περάσματα των εκατοντάδων Ψαρονιών δίνουν το φθινοπωρινό προς χειμωνιάτικο στίγμα της περιοχής.  

Τσίχλα(Turdus philomelos)                                  Τρυποφράχτης (Troglodytes troglodytes)

Οι ψηλοί ευκάλυπτοι αποτελούν κατάλληλο βιότοπο για τη δημιουργία άλλης μιας μικρής αποικίας Πράσινων Παπαγάλων στην πόλη. Ένα Βραχοκιρκίνεζο έκανε ένα σύντομο πέρασμα από την εκβολή. Εκείνες που έκλεψαν ωστόσο την παράσταση ήταν οι Αλκυόνες με τα υπέροχα χρώματά τους, που είτε παραμόνευαν στα καλάμια, είτε διέσχιζαν σα σφαίρα την κοίτη.

Οι απρόσμενες εκπλήξεις αυτή την φορά ήταν μια Τσίχλα κρυμμένη στα καλάμια -πρώτη καταγραφή για μένα στην περιοχή- που όμως δεν δίστασε να πλησιάσει την κοίτη για να πιεί νερό και μια Πρασινοκέφαλη Πάπια αδιάφορη στην ανθρώπινη παρουσία. Και τα δύο είδη σε κάποια άλλη, μη αστική, περιοχή θα αποτελούσαν τέτοια εποχή στόχο για τους κυνηγούς.
 
Εκβολές Κηφισού και Ιλισσού

Λαμπροβούτι (Gavia Arctica)

Αν στο ρέμα της Πικροδάφνης έδωσαν το στίγμα κυρίως τα μικρόπουλα, στον Κηφισό και τον Ιλισσό η κάθοδος εκατοντάδων Καστανοκέφαλων Γλάρων και η εύκολη επικράτησή τους αριθμητικά έναντι των Ασημόγλαρων, η αύξηση των Κορμοράνων και η παρουσία λίγων, αλλά εντυπωσιακών, Χειμωνογλάρονων έδωσαν μια άλλη εικόνα. Χάρη στην άδεια εισόδου στη μαρίνα Φλοίσβου, μπόρεσα να κάνω καταγραφές από τον φάρο στην είσοδο της μαρίνας. Εκεί έκανα και τη μάλλον σπανιότερη παρατήρηση μέχρι τώρα στους αστικούς αυτούς υγρότοπους: παρατηρώντας και προσπαθώντας να φωτογραφήσω τις βουτιές των Χειμωνογλάρονων, ένα Λαμπροβούτι πέρασε μπροστά μου (η αναγνώριση του είδους έγινε πολύ αργότερα από τις φωτογραφίες της ημέρας). Πρόκειται για μόλις τη δεύτερη παρατήρηση του είδους στο Φαληρικό όρμο και μια από τις λίγες γενικότερα στην Νότια Ελλάδα. Επίσης αξιοσημείωτη ήταν η παρατήρηση συνολικά έξι αρπακτικών από τρία είδη: τρία Βραχοκιρκίνεζα, μια Γερακίνα και ένα Ξεφτέρι που επιτιθόταν σε κοπάδι Ψαρονιών έδωσαν το μεγαλύτερο μακράν αριθμό αρπακτικών που προσωπικά έχω παρατηρήσει στην περιοχή σε μια και μόνο εξόρμηση.

 
Βραχοκιρκίνεζο (Falco tinnunculus)