Ιστορική αναδρομή

Συνέπειες της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων

Τα δηλητήρια δεν είναι λύση

Αν βρείτε ένα δηλητηριασμένο πτώμα ή ένα τοποθετημένο δόλωμα

ΔΟΛΩΜΑΤΑ: ας μη δηλητηριάζουμε τα πουλιά

Η χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων για τον έλεγχο του πληθυσμού των υποτιθέμενων "επιβλαβών" ζώων (αλεπούδων, ασβών, λύκων, κ.ά.), αποτελούσε και αποτελεί μια σημαντική απειλή για την άγρια ζωή στο σύνολό της.

Ειδικά τα αρπακτικά πουλιά, παρότι δεν αποτελούν συνήθως το στόχο μιας τέτοιας επιδιωκόμενης εξόντωσης, ωστόσο απειλούνται σοβαρά, γιατί ψάχνοντας την τροφή τους σε μεγάλες εκτάσεις, ανακαλύπτουν και καταναλώνουν τα δηλητηριασμένα ψοφίμια.

Ιστορική Αναδρομή

Τις δεκαετίες του 1960 και 1970 γινόταν, με άδεια της Δασικής Υπηρεσίας, συστηματική χρήση της στρυχνίνης για τον έλεγχο των πληθυσμών των αλεπούδων, κουναβιών, λύκων και άλλων σαρκοφάγων ζώων.

Η χρήση της στρυχνίνης όμως ήταν η κύρια αιτία μαζικής ανεξέλεγκτης θανάτωσης αρπακτικών πουλιών και σαρκοφάγων θηλαστικών και για αυτό το λόγο απαγορεύτηκε το 1981.

Τα επόμενα χρόνια, χρησιμοποιήθηκε περιοδικά το δηλητήριο κυανιούχο κάλιο με άδεια των δασικών υπηρεσιών, ώσπου το 1993 με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, απαγορεύτηκε η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, καθώς κρίθηκε ως ένα μη θεμιτό μέσο για τον έλεγχο των λεγόμενων «επιβλαβών» ζώων, τα οποία σταμάτησαν να επικηρύσσονται ως τέτοια σε πολλούς νομούς.

Από τότε, η παράνομη πλέον χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων αφορά μεμονωμένα περιστατικά. Τα δηλητήρια που χρησιμοποιούνται είναι ισχυρά φυτοφάρμακα ευρείας χρήσης και άλλα σκευάσματα που περιέχουν πολύ δραστικές ουσίες.

Συνέπειες της χρήσης των Δηλητηριασμένων Δολωμάτων

Τα δολώματα που τοποθετούνται στη φύση αποτελούν παγίδες θανάτου για σπάνια πουλιά και ζώα, μια και ένα μόνο δηλητηριασμένο κουφάρι μπορεί να προκαλέσει το θάνατο και μιας ολόκληρης αποικίας γυπών.

Στο παρελθόν, γνωστά ζευγάρια Όρνιων, Μαυρόγυπων, Γυπαετών, Ασπροπάρηδων, Βασιλαετών και Χρυσαετών εξαφανίστηκαν από τις επικράτειές τους, γεγονός που αποδόθηκε σε μεγάλο βαθμό στη χρήση δηλητηρίων.

Σήμερα, κάποια από αυτά τα είδη διατηρούν μεμονωμένους πληθυσμούς στον ελληνικό χώρο με αποτέλεσμα η πιθανή μαζική θανάτωσή τους από δηλητηρίαση να σημάνει και την εξαφάνιση τους από την Ελλάδα.

Στη Δαδιά όπου υπάρχει ο μοναδικός αναπαραγόμενος πληθυσμός Μαυρόγυπα της ΝΑ Ευρώπης από το 1992, έχουν καταγράφει επανειλημμένα περιστατικά παράνομης τοποθέτησης δολωμάτων, τόσο στην Προστατευόμενη Περιοχή του Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου, όπου και φωλιάζουν οι Μαυρόγυπες, όσο και στην ευρύτερη περιοχή του νομού Έβρου.

Τα Δηλητήρια δεν είναι η λύση

Εναλλακτικές λύσεις που προσανατολίζονται στην πρόληψη των ζημιών από τα σαρκοφάγα θηλαστικά και στην επιστημονική μέριμνα για τη σωστή διαχείριση των πληθυσμών τους είναι εφικτές. Σχετικά μέτρα ήδη προωθούνται, όπως:

• η φύλαξη των ζώων με σωστά εκπαιδευμένα, αυθεντικά τσοπανόσκυλα (ελληνικός ποιμενικός),
• η επιτήρηση των κοπαδιών ελεύθερης βοσκής και η αποφυγή της βόσκησης σε επικίνδυνα σημεία όπου συχνάζουν τα μεγάλα σαρκοφάγα,
• η χρήση και βελτίωση των εγκαταστάσεων συγκέντρωσης των ζώων (στάνες),
• η βελτίωση του συστήματος αποζημίωσης των ζημιών και
• η υποχρεωτική έκδοση συνταγολογίου για την αγορά φυτοφαρμάκων.

Ενώ άλλα πρέπει να προωθηθούν όπως:

• η μελέτη και παρακολούθηση των πληθυσμών των σαρκοφάγων θηλαστικών, ώστε να καταρτίζονται τα κατάλληλα διαχειριστικά μέτρα,
• η σωστή διαχείριση των μόνιμων ή προσωρινών καταφυγίων θηραμάτων με σκοπό την αύξηση της φυσικής λείας των θηρευτών,
• η αντιμετώπιση του προβλήματος των αδέσποτων σκυλιών,
• η επιμελής καθαριότητα γύρω από χωριά και σπίτια, ώστε να μην προσελκύονται είδη που τρέφονται με υπολείμματα τροφής από σκουπίδια και προκαλούν ζημιές στα κατοικίδια ζώα και
• η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η περιβαλλοντική εκπαίδευση

Αν βρείτε ένα δηλητηριασμένο πτώμα ή ένα τοποθετημένο δόλωμα

• Μην το ακουμπήσετε.
• Βγάλτε φωτογραφίες.
• Σημειώστε πότε και που το είδατε.
• Καταγγείλετέ το στο αρμόδιο Δασαρχείο ή Δασική Υπηρεσία.

Επικοινωνήστε με:

-την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία στα τηλέφωνα 210 8228704, 210 8227937, και στη διεύθυνση Θεμιστοκλέους 80, 10681, Αθήνα ή 2310 244245 στη διεύθυνση Κομνηνών 23, 54624, Θεσσαλονίκη.

- το WWF Ελλάς στα τηλέφωνα: 210 3247559, 210 3247583 και 210 3247578 (fax), και στη διεύθυνση Φιλελλήνων 26, 105 58 Αθήνα