I. INTRODUCTION

Lakonikos Bay is one of the important fisheries in south Peloponnese, Greece. The broader area is home to many threatened species such as cetaceans and sea turtles. The beaches of Lakonikos Bay also comprise an important nesting area for the loggerhead sea turtle, Caretta caretta. Since 1985, the Sea Turtle Protection Society of Greece (STPS) records and protects on average 200 nests/year along the 23,5 km of nesting beach in the inner part of the bay.

Lakonikos Bay is considered a sea turtle wintering area due to the frequent occurrence of loggerhead (Caretta caretta) and green (Chelonia mydas) turtles during the winter. This was demonstrated by a pilot project carried out by the STPS from 1989 to 1991 (Margaritoulis et al., 1992). The occurrence of turtles in the area combined with the intense fishing activity results in a considerably large number of individuals being accidentally captured in fishing gear, a fact that often results in their death.

The STPS has developed a conservation strategy aiming at reducing sea turtle mortality at sea. Within the context of the LIFE-Nature project in the Evrotas river area, the STPS runs a by-catch monitoring programme during the trawling season (1 October-31 May). The present paper presents preliminary results of the work carried out in Lakonikos Bay during the fishing period 1 October 1997 to 31 May 1998.

II. METHODOLOGY

Several vessels (2 trawlers, 6 beach seines and 11 trammel nets) have been monitored in Gytheio, the main port of the area which acts as the base of the project. Owing to the active co-operation of the fishermen, all fishing trips and all turtle captures, between 1 October 1997 and 31 May 1998, were monitored.

In the case of turtle capture, the following data were recorded: area, depth and time of capture, turtle species and sex, size and state of health and particular characteristics (old wounds, tags, etc.). All turtles captured were released as soon as possible.

III. RESULTS

During the period 1 October 1997 to 31 May 1998, 34 turtle captures were recorded in total. Of these, 13 were loggerheads (10 females, 3 males) and 21 were greens (all juveniles, curved length between 30-45cm). All captured turtles were released by the fishermen themselves as soon as possible and in good condition.

Most turtles were captured by beach seines (67.0%) whereas the rest of the captures were almost equally divided between trawlers and trammel nets (15.0% and 18.0% respectively, see figure 1). 15 turtles (2 loggerheads and 13 greens) were captured during the months October-November whereas only 3 turtles (2 loggerheads and 1 green) were captured during the months April-May (see figure 2).

Most turtle captures (85.3%) occurred at a depth of 11-50m. It should be pointed out that 76.9% of the loggerhead turtles were caught between 31 and 50m depth and 85.7% of the green turtles were caught between 11 and 30m depth.

IV. DISCUSSION

The green turtle (Chelonia mydas) is a species that does not nest in Greece. In Europe, Lakonikos Bay is the first area where significant numbers of this protected species have been observed and recorded. Data indicate that the broader area of the Evrotas delta comprises an important feeding ground for sea turtles. Lakonikos also seems to be the southern most naturally protected bay and as such appears to be a significant site of a specific developmental stage in the life cycle of the green turtle. Further research is required in order to confirm the above indications.

V. FIGURES

Figure 1: The number of turtles accidentally captured per fishing gear in Lakonikos Bay during the fishing period October 1997 - May 1998.



Figure 2: Distribution of captures of the Caretta caretta and Chelonia mydas specimens in Lakonikos Bay during the fishing period October 1997 - May 1998.

I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο Λακωνικός Kόλπος αποτελεί έναν από τους σημαντικούς ιχθυοπαραγωγικούς τόπους της χώρας κι αυτό γιατί λόγω της ύπαρξης πολλών ποταμών, αλλά και άλλων γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών του, καθίσταται σημαντικό τροφικό και αναπαραγωγικό πεδίo για πλήθος θαλάσσιων οργανισμών, κάποιοι από τους οποίους είναι απειλούμενα είδη, όπως κητώδη, χελώνες. Παράλληλα αποτελεί τόπο αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta. Από το 1985 και κάθε χρόνο, ο Σ.Π.Θ.Χ. καταγράφει και προστατεύει τις 200 περίπου φωλιές που γίνονται στα 23,5 χλμ. αμμουδιάς στο εσωτερικό τμήμα του κόλπου.

Γνωστό είναι επίσης ότι αποτελεί τόπο διαχείμασης πληθυσμού των θαλάσσιων χελωνών των ειδών Caretta caretta και Chelonia mydas, όπως προέκυψε από πιλοτικά προγράμματα που διεξήχθησαν από τον Σ.Π.Θ.Χ., μεταξύ 1989-1991. Αποτέλεσμα της έντονης αλιευτικής δραστηριότητας και του σημαντικού αριθμού χελωνών που διαχειμάζουν στην περιοχή, είναι ο συγκριτικά μεγάλος αριθμός τυχαίων συλλήψεων σε αλιευτικά εργαλεία που ενίοτε συνεπάγεται το θάνατό τους.

Ο Σ.Π.Θ.Χ. κατάρτισε τη Χειμερινή Στρατηγική Διαχείρισης με στόχο τη μείωση της θνησιμότητας των θαλάσσιων χελωνών στη θάλασσα. Στα πλαίσια του προγράμματος LIFE97NAT/GR/4247 διεξάγει πρόγραμμα προστασίας των θαλάσσιων χελωνών κατά την αλιευτική περίοδο των συρόμενων εργαλείων (1 Οκτωβρίου-31 Μαΐου).

Η παρούσα δημοσίευση παρουσιάζει κάποια πρώτα αποτελέσματα της εργασίας στο Λακωνικό Κόλπο κατά την περίοδο 1 Οκτωβρίου 1997 έως 31 Μαΐου 1998.

IΙ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Το σημαντικότερο λιμάνι της περιοχής (με δύο μηχανότρατες, 6 βιτζότρατες και 11 διχτυάρικα), το Γύθειο, αποτέλεσε το κέντρο του προγράμματος. Με την ενεργή συνεργασία των ψαράδων κατέστη δυνατή η καταγραφή όλων των αλιευτικών εξόδων των τρατών καθώς και όλων των συλλήψεων θαλασσίων χελωνών, στο διάστημα από 1 Οκτωβρίου 1997 έως 31 Μαΐου 1998.

Σε περίπτωση σύλληψης θαλάσσιας χελώνας καταγράφονταν τα στοιχεία: τόπος-βάθος-χρόνος σύλληψης, κατάσταση και βιομετρικά στοιχεία της χελώνας, είδος - φύλο, περιγραφή ατόμου και ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του (παλιά τραύματα, ύπαρξη tags κλπ). Σε όλες τις περιπτώσεις η χελώνα απελευθερωνόταν το δυνατόν συντομότερο.

ΙIΙ. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Συνολικά καταγράφτηκαν 34 περιπτώσεις συλλήψεων κατά την περίοδο από 1 Οκτωβρίου 1997 έως 31 Μαΐου 1998. Από αυτές 13 ήταν Caretta caretta (10 θηλυκά και 3 αρσενικά άτομα) και 21 Chelonia mydas (όλα ανήλικα άτομα, με καμπύλο μήκος καβουκιού 30-45 εκ.). Σε όλες τις περιπτώσεις οι χελώνες απελευθερώθηκαν αμέσως και υγιείς.

Οι περισσότερες συλλήψεις έγιναν από βιτζότρατες (67%), ενώ οι μηχανότρατες και τα διχτυάρικα συμμετείχαν σχεδόν εξίσου σε αυτές (15% και 18%, αντίστοιχα). 15 συλλήψεις (2 Caretta caretta και 13 Chelonia mydas) καταγράφτηκαν στο δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου και μόνο 3 (2 Caretta caretta και 1 Chelonia mydas) στο δίμηνο Απριλίου-Μαΐου.

Οι περισσότερες συλλήψεις χελωνών έγιναν κατά την αλίευση σε βάθος 11-50μ. (ποσοστό 85,3%). Αξιοσημείωτο είναι ότι το 76,9% των συλλήψεων της Caretta caretta συνέβησαν σε βάθος 31-50μ., ενώ το 85,7% των συλλήψεων της Chelonia mydas σε βάθος 11-30μ.

ΙV. ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, είναι γνωστό ότι η Πράσινη χελώνα (Chelonia mydas) δεν ωοτοκεί στις ελληνικές παραλίες. Ο Λακωνικός Κόλπος είναι η πρώτη περιοχή στις ευρωπαϊκές θάλασσες όπου πιστοποιείται η ύπαρξη πληθυσμού αυτού του προστατευόμενου είδους. Η ευρύτερη περιοχή των εκβολών του Ευρώτα, εκτός από σημαντικό τροφικό πεδίο, φαίνεται να αποτελεί και ένα από τα πιο νότια φυσικά καταφύγια της χώρας μας στην ανοιχτή Μεσόγειο, γεγονός που την καθιστά πιθανότατα περιοχή επιλογής σε συγκεκριμένο στάδιο ανάπτυξης των ανήλικων Chelonia mydas, αν και για την τεκμηρίωση αυτής της υπόθεσης απαιτείται περαιτέρω έρευνα.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ



    Διάγραμμα 1: Ο αριθμός των συλλήψεων των θαλάσσιων χελωνών από τα αλιευτικά εργαλεία στο Λακωνικό Κόλπο στη διάρκεια της περιόδου Οκτωβρίου 1997-Μαΐου 1998.



Διάγραμμα 2: Η κατανομή των συλλήψεων των δύο ειδών θαλάσσιων χελωνών στο Λακωνικό Κόλπο στη διάρκεια της περιόδου Οκτωβρίου 1997-Μαΐου 1998.