Κατά τη διάρκεια του Ιουνίου, εντός της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, βρέθηκαν σε τρεις περιπτώσεις νεκρά, εξαιτίας πρόσκρουσης σε δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, υδρόβια πουλιά που ανήκουν σε προστατευόμενα είδη.

Συγκεκριμένα, την 1η Ιουνίου, μετά από ενημέρωση κατοίκου, βρέθηκε Αργυροπελεκάνος νεκρός από πρόσκρουση, στις 25 Ιουνίου βρέθηκε νεκρός Βουβόκυκνος επίσης νεκρός από πρόσκρουση, ενώ στις 27 Ιουνίου βρέθηκαν υπολείμματα τριών Αργυροπελεκάνων και ενός Φοινικόπτερου κάτω από καλώδια δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, κάτι που επίσης υποδεικνύει θάνατο από πρόσκρουση.

Όλα τα πουλιά εντοπίστηκαν στην περιοχή πλησίον του αντλιοστασίου, κατά μήκος του δικτύου που οδηγεί προς την παραλία του Λούρου. Η συγκεκριμένη γραμμή έχει χαρακτηριστεί επικίνδυνη, καθώς και στο παρελθόν έχουν παρατηρηθεί ανάλογα περιστατικά θανάτωσης προστατευόμενων ειδών πουλιών.

Δεκάδες εκατομμύρια πουλιά εκτιμάται ότι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στην Ευρώπη εξαιτίας πρόσκρουσης σε δίκτυα μεταφοράς ενέργειας. Η πρόσκρουση, που ως αιτία θανάτου διαφέρει από την ηλεκτροπληξία, αφορά τα λιγότερο ευέλικτα πουλιά ή τα πουλιά που μεταναστεύουν τη νύχτα και πετούν σε ομάδες σε ύψος 20-50 μέτρων. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι πελεκάνοι, οι γερανοί, τα Φοινικόπτερα, οι κύκνοι κ.ά. Στην Ελλάδα, εξακολουθούμε να μην έχουμε πλήρη εικόνα σχετικά με τις απώλειες πουλιών εξαιτίας πρόσκρουσης στα καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.

Έτσι, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Προγράμματος «Pelican Way of LIFE» για την προστασία του Αργυροπελεκάνου, στο οποίο συμμετέχει από την πλευρά της Ελλάδας η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, έχουν ξεκινήσει καταγραφές των επιπτώσεων της πρόσκρουσης σε γραμμές μεταφοράς ρεύματος στις περιοχές της Λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου και των Υγροτόπων του Αμβρακικού. Το Πρόγραμμα ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2019 και αναμένεται να διαρκέσει 5 χρόνια, οι δράσεις του οποίου θα υλοποιηθούν σε συνεργασία με τους τοπικούς Φορείς Διαχείρισης (Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου και Ακαρνανικών Ορέων, Φορέας Διαχείρισης Υγροτόπων Αμβρακικού).

Ένας από τους στόχους του Προγράμματος είναι η αξιολόγηση της επικινδυνότητας των δικτύων μεταφοράς ενέργειας. Η δράση θα έχει διάρκεια έναν χρόνο στις περιοχές της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, όπως και στους Υγροτόπους Αμβρακικού, με στόχο τον εντοπισμό και τη σχετική σήμανση κρίσιμων σημείων, ώστε να αποφεύγονται οι προσκρούσεις.

Η δύσκολη επιβίωση του Αργυροπελεκάνου

Ο Αργυροπελεκάνος,  ένα από τα δύο είδη πελεκάνου της Ελλάδας, είναι είδος με ευρεία παγκόσμια κατανομή: τον συναντάμε από τα Δυτικά Βαλκάνια έως και τη νοτιοανατολική Κίνα. Στην Ελλάδα σχηματίζει τη μεγαλύτερη αποικία του στον κόσμο, στην περιοχή της Πρέσπας, ενώ αποικίες του είδους υπάρχουν και στη Λίμνη Κερκίνη, τη Λίμνη Κάρλα, τη Λίμνη Χειμαδίτιδα, τον Αμβρακικό κόλπο και τη Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.

Στο Μεσολόγγι επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά φώλιασμα του είδους το 2011, ενώ πλέον στην περιοχή φωλιάζουν περίπου 50 ζευγάρια, κυρίως εντός της λιμνοθάλασσας της Κλείσοβας, αλλά και σε νησίδα εντός της κεντρικής λιμνοθάλασσας.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία του Αργυροπελεκάνου έχουν οδηγήσει στη σταδιακή αύξηση του πληθυσμού του, ενώ πρόσφατα εκπονήθηκε Διεθνές Σχέδιο Δράσης για το είδος.

Ο Αργυροπελεκάνος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από διαχειριστικά μέτρα για την επιβίωσή του, γι’ αυτό και είναι απαραίτητες δράσεις για την προστασία του. Είναι επίσης εξαιρετικά ευαίσθητος κατά την αναπαραγωγική του περίοδο, η οποία στις νότιες αποικίες του είδους ξεκινάει από τον Δεκέμβριο και διαρκεί έως και περίπου τα τέλη Ιουνίου. Την περίοδο αυτή οι Αργυροπελεκάνοι πρέπει να παραμένουν ανενόχλητοι, καθώς υπάρχει κίνδυνος εγκατάλειψης της φωλιάς ή/και καταστροφής των αβγών τους στην προσπάθεια τους να αποφύγουν την όποια όχληση.

Στο Πρόγραμμα LIFE «Pelican Way of LIFE» (LIFE18 NAT/NL/000716) ενώνουν τις δυνάμεις τους 7 φορείς από πέντε χώρες με στόχο την προστασία του Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) στην Ευρώπη και σε διεθνές επίπεδο. Το Πρόγραμμα έχει διάρκεια 5 χρόνια (09/2019 - 03/2025) και υλοποιείται σε 27 περιοχές Natura 2000 στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Ουκρανία, ενώ θα υποστηρίξει δράσεις στην Τουρκία, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας. Το Πρόγραμμα συντονίζεται από την Οργάνωση Rewilding Europe, ενώ στην Ελλάδα οι δράσεις του υλοποιούνται από την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία.

https://life-pelicans.com/