Η υλοποίηση εθνικών απογραφών είναι μεγάλης σημασίας για τη σωστή εκτίμηση του αναπαραγόμενου πληθυσμού κάθε είδους και εφαρμόζονται κυρίως σε είδη που δημιουργούν αποικίες. Τυπικό παράδειγμα αποτελούν οι ερωδιοί, χαρακτηριστικά πουλιά των ελληνικών υγροτόπων, τα οποία φωλιάζουν σε δέντρα, θάμνους και καλαμώνες και σχηματίζουν αποικίες, πολλές φορές μαζί με άλλα πελαργόμορφα είδη πουλιών, όπως Χουλιαρομύτες, Χαλκόκοτες, Κορμοράνοι, Λαγγόνες αλλά και πελαργούς.  

Φέτος την άνοιξη πραγματοποιείται η 4η Εθνική Απογραφή Ερωδιών την οποία συντονίζουν όπως κάθε φορά το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Η απογραφή λαμβάνει χώρα από μέσα Απριλίου μέχρι μέσα Μαΐου και βασίζεται στη συμμετοχή του δικτύου μελών και εθελοντών της Ορνιθολογικής καθώς και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων, όπως η Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών και η Εταιρεία Προστασίας της Λίμνης Καστοριάς. Επίσης, πρωταρχικό ρόλο στις απογραφές παίζει και η συμμετοχή των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.

Οι ερωδιοί, όπως και πολλά ακόμη είδη παρυδάτιων πουλιών, αποτελούν βιολογικούς δείκτες της ποιότητας των υγροτόπων και η παρακολούθηση των μεταβολών του πληθυσμού τους αποτελεί, επομένως, εργαλείο για την παρακολούθηση της ποιότητας των οικοσυστημάτων όπου ζουν. Οι απότομες αλλαγές ή οι μακροχρόνιες μεταβολές του πληθυσμού των ειδών μπορεί να οφείλονται σε αλλαγές στους υγροτόπους. Ο έγκαιρος εντοπισμός και η κατανόηση των αιτιών θεωρούνται αναγκαίοι για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.

Η ιστορία της παρακολούθησης των αποικιών τους στη χώρα μας ξεκίνησε το 1986 όταν μετρήθηκαν οι φωλιές σε ορισμένες από τις μεγάλες αποικίες. Η πρώτη πλήρης απογραφή πραγματοποιήθηκε το 2003 και επαναλήφθηκε το 2009 και το 2014. Στην απογραφή του 2014 διερευνήθηκαν τουλάχιστον 62 περιοχές όπου εντοπίστηκαν 43 αποικίες με 5903 φωλιές από επτά είδη ερωδιών. Αποτελέσματα προηγούμενων απογραφών δείχνουν ότι πολυπληθέστερο είδος είναι ο Λευκοτσικνιάς, ενώ ο πληθυσμός του Νυχτοκόρακα έχει παρουσιάσει σοβαρή μείωση.

Στην Ελλάδα αναπαράγονται επτά αποικιακά είδη ερωδιών και η χρονική στιγμή της αναπαραγωγής δεν είναι ταυτόχρονη, δηλαδή δεν αρχίζουν όλα τα ζευγάρια να κατασκευάζουν τις φωλιές τους συγχρόνως. Τα περισσότερα είδη ξεκινούν τον Απρίλιο, εκτός του Σταχτοτσικνιά ο οποίος αρχίζει να αναπαράγεται νωρίτερα, κατά τον Μάρτιο. Η απογραφή της αποικίας πραγματοποιείται σε μια επίσκεψη (σπανιότερα δύο) κατά την οποία καταγράφονται από κάποια απόσταση ο αριθμός των φωλιών κάθε είδους που φωλιάζει στην αποικία, καθώς ορισμένα χαρακτηριστικά της αποικίας. Η απογραφή θα πραγματοποιηθεί κατά τον Μάιο 2018 με μέθοδο που εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση της αποικίας.

Φέτος θα πρέπει να καλυφθούν πάνω από 70 γνωστές θέσεις αποικιών σε όλη τη χώρα. Σε περίπτωση που θέλετε να συμμετάσχετε στην απογραφή και να βοηθήσετε στην κάλυψη, παρακαλούμε συμπληρώστε το όνομά σας στον Πίνακα των Αποικιών (στη στήλη "Απογραφέας 2018") δίπλα στην αποικία ή τις αποικίες που θα θέλατε να αναλάβετε.

Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλούμε επικοινωνήστε με τον Σάββα Καζαντζίδη (savkaz@fri.gr) στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών ή με τη Δανάη Πορτόλου (dportolou@ornithologiki.gr) στην Ορνιθολογική.