Η δεύτερη πανελλαδική απογραφή πελεκάνων πραγματοποιήθηκε στις 5 Απριλίου 2014 σε 45 υγρότοπους της χώρας με τη συμμετοχή 12 Φορέων Διαχείρισης και περίπου 20 εθελοντών από το δίκτυο της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (ΕΟΕ). Η απογραφή στις λίμνες των Πρεσπών που μοιράζονται μεταξύ τριών χωρών πραγματοποιήθηκε διασυνοριακά σε συνεργασία με το Φορέα Διαχείρισης του Αλβανικού Πάρκου Πρεσπών και την περιβαλλοντική οργάνωση MES της πΓΔΜ.

Η δράση αυτή αποτέλεσε μια πρωτοβουλία της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ) και της ΕΟΕ κι αφορούσε στην απογραφή των δύο ειδών πελεκάνων: του παγκοσμίως απειλούμενου με εξαφάνιση Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) και του Ροδοπελεκάνου (Pelecanus onocrotalus). Η απογραφή έγινε σε συνεργασία με τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών: Φ.Δ. Δέλτα Έβρου, Φ.Δ. Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας – Ισμαρίδας, Φ.Δ. Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, Φ.Δ. Λίμνης Κερκίνης, Φ.Δ. Δέλτα Αξιού - Λουδία – Αλιάκμονα, Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Πρεσπών, Φ.Δ. Λίμνης Παμβώτιδας, Φ.Δ. Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου - Βελεστίνου, Φ.Δ. Υγροτόπων Αμβρακικού, Φ.Δ. Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, Φ.Δ. Στενών και Εκβολών Ποταμών Αχέροντα και Καλαμά και Φ.Δ. Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς.

Συνολικά στην καταγραφή συμμετείχαν σχεδόν 80 άτομα, στελέχη των Φορέων Διαχείρισης, μέλη των 3 ΜΚΟ και εθελοντές ορνιθοπαρατηρητές, οι οποίοι σε μια ταυτόχρονη απογευματινή μέτρηση κατέγραψαν:

• 4043 Αργυροπελεκάνους, σχεδόν 500 περισσότερους από πέρσι
• 437 Ροδοπελεκάνους, σχεδόν 250 λιγότερους από πέρσι.

Πιο αναλυτικά, συνολικά καταγράφηκαν 4043 Αργυροπελεκάνοι σε 23 υγρότοπους της χώρας, 437 Ροδοπελεκάνοι σε 8 υγρότοπους, ενώ παρουσία και των δύο ειδών καταγράφηκε σε 8 από τους 45 υγρότοπους στους οποίους πραγματοποιήθηκε η απογραφή.

Φωτογραφία: Ρούλα Τρίγκου

Λόγω άσχημων καιρικών συνθηκών σε πολλές περιοχές της χώρας οι συνθήκες ορατότητας ήταν κακές κι έτσι η φετινή μέτρηση ήταν τεχνικά δύσκολη για πολλούς απογραφείς. Για το λόγο αυτό δεν κατέστη δυνατή η διάκριση μεταξύ ενήλικων και ανώριμων -που είναι δυσχερής ούτως ή άλλως σε πολλούς υγρότοπους λόγω της μεγάλης απόστασης παρατήρησης αλλά και του συνωστισμού των πουλιών στις θέσεις κούρνιας.

Η απογραφή φέτος έγινε τρεις βδομάδες νωρίτερα σε σχέση με πέρσι και αυτό μάλλον εξηγεί το μικρότερο αριθμό Ροδοπελεκάνων, καθώς δεν είχε ολοκληρωθεί η μετανάστευσή τους. Ο προγραμματισμός της απογραφής για τις επόμενες χρονιές θα το λάβει αυτό υπόψη του.
Στόχος της απογραφής ήταν να καταμετρηθεί ο συνολικός αριθμός πελεκάνων που χρησιμοποιεί τους υγρότοπους της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου. Τα δεδομένα που προέκυψαν συμβάλλουν στο σχεδιασμό μέτρων προστασίας, διατήρησης και διαχείρισης των πελεκάνων της χώρας, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση του Αργυροπελεκάνου, είδος για το οποίο η Ελλάδα φέρει μεγάλη ευθύνη, καθώς φιλοξενεί στη λίμνη Μικρή Πρέσπα τη μεγαλύτερη αποικία του στον κόσμο (περίπου 1200 ζευγάρια) και σε εθνικό επίπεδο πάνω από το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού!

Κεντρική σημασία στην προστασία και διατήρηση των δύο ειδών έχουν οι υγρότοποι όπου αυτά αναπαράγονται (Λίμνη Μικρή Πρέσπα, Λίμνη Κερκίνη, Υγρότοποι Αμβρακικού, Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και Ταμιευτήρας Κάρλας) κι όπου, ως αναμενόταν, καταγράφηκαν σημαντικοί αριθμοί. Οι υπόλοιποι υγρότοποι χρησιμοποιούνται από τους πελεκάνους για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε τροφή και ξεκούραση, ως σταθμοί κατά τη μετανάστευση αλλά πιθανώς κάποιοι να αποτελέσουν και μελλοντικούς τόπους φωλιάσματος.

Η καταγραφή των πελεκάνων σε τόσο εκτεταμένο δίκτυο υγροτόπων κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου αναδεικνύει την ανάγκη για ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση του συνόλου των υγροτόπων της χώρας. Αναδεικνύει επίσης τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των φορέων όχι μόνο για τέτοιας μεγάλης κλίμακας δράσεις, αλλά για μια σειρά ζητημάτων που αφορούν τους υγρότοπους της χώρας και επιζητούν συμπράξεις.

Δείτε τα αναλυτικά αποτελέσματα της δεύτερης απογραφής εδώ

Η απογραφή πραγματοποιήθηκε χάρη στους παρακάτω συμμετέχοντες τους οποίους ευχαριστούμε: Μακρυγιάννη Ελένη, Πατετσίνη Ευτέρπη, Ζλατίνη Πασχαλιώ, Τερζής Βασίλης, Χρηστίδης Άρης, Donth J. Stefan, Ναζηρίδης Θόδωρος, Παπαδόπουλος Κώστας, Κάρτα Λίλα, Πατσιά Αθηνά, Τσερκεζίδου Ελλάδα, Σταμάτη Ιωάννα, Βαφειάδου Ανθή, Χατζηπαπάς Νίκος, Παναγιωτοπούλου Μαρία, Παναγιωτίδης Χρήστος, Γιαμούζης Βασίλης, Κατράνα Εύα, Αλβανού Λυδία, Κουρουζίδης Χάρης, Αλεξάνδρου Όλγα, Βογλίδης Τάκης, Παπαδοπούλου Λητώ, Παπαδόπουλος Βασίλης, Λουκά Χριστίνα, Μαλακού Μυρσίνη, Νικολάου Χάρης, Κουτσερή Ειρήνη, Νικολάου Λάζαρος, Λογοθέτη Αννίτα, Henderson Julia, Avramoski Oliver, Arsovska Ana, Putilin Ksenija, Petri Lazjon, Mazenkofski Andon, Bobou Eleni, Τόσκος Χρήστος, Παναγιωτόπουλος Νίκος, Καλπακίδης Δαμιανός, Χαλκιά Σταυρούλα, Μιχαλάκης Δημήτρης, Παπαδημητρίου Δότη, Δεληβάση Γεωργία, Κατσαδωράκης Γιώργος, Πολύμερος Σταύρος, Βλαχόπουλος Κώστας, Ξυράφης Στράτος, Καρούσου Δήμητρα, Παπαθεοδώρου Σοφία, Ντρούγια Χριστίνα, Νίτας Παναγιώτης, Φελιάς Χρήστος, Μπούκας Νίκος, Γαλάνη Τόνια, Μαρτίνης Ανέστης, Μάντος Ανδρέας, Κωνσταντίνης Αλέξανδρος, Πασσάς Κώστας, Μπαρέλλος Δημήτρης, Φλούδας Κώστας, Γεροκώστας Γιάννης, Κασβίκης Γιάννης, Χρυσόπουλος Σωτήρης, Παλαιός Νίκος, Περγαντής Φώτης, Νούλας Νίκος, Ρουσόπουλος Γιάννης, Καραγιάννη Ευαγγελία, Σουρμελής Αναστάσιος, Ορφανού Βασιλική, Μαμάσης Διονύσης, Λυμπερόπουλος Νίκος, Χαλκιοπούλου Αιμιλία, Συντιχάκη Εύη και Παπανδρόπουλος Δημήτρης.