Από το 1998, η ΕΟΕ εφαρμόζει εκτεταμένο και συστηματικό πρόγραμμα παρακολούθησης και προστασίας του είδους κατά την αναπαραγωγική περίοδο.
Προστασία φωλιών
Η περίοδο φωλεοποίησης ξεκινάει από μέσα Σεπτεμβρίου και διαρκεί έως τα τέλη Οκτωβρίου. Η δράση αφορά την σάρωση της περιοχής φωλεοποίησης, τον εντοπισμό των θηλυκών κατά την διάρκεια της φωλεοποίησης και την προστασία των φωλιών από πιθανούς θηρευτές τοποθετώντας μεταλλικό πλέγμα το οποίο καλύπτει τον αυγοθάλαμο και βρίσκεται καλά θαμμένο μέσα στην άμμο.
Η κάθε φωλιά αριθμείται και χαρτογραφείται. Έτσι γνωρίζουμε πόσες φωλιές πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, που ακριβώς βρίσκονται και ποια είναι η κατανομή του πληθυσμού μέσα στο χώρο.
Εκκόλαψη φωλιών
Η περίοδος εκκόλαψης ξεκινάει αρχές Αυγούστου και ολοκληρώνεται τέλος Σεπτέμβρη. Γνωρίζοντας που ακριβώς έχουν γίνει οι φωλιές τον προηγούμενο χρόνο είμαστε σε θέση να παρακολουθούμε και να καταγράφουμε την επιτυχία εκκόλαψης της κάθε φωλιάς.
Κάθε φορά που εντοπίζεται μία εκκολαπτόμενη φωλιά, καταμετρούνται οι νεοσσοί και καταγράφεται το φύλο τους. Μετά από τρεις μέρες περίπου γίνεται εκσκαφή της φωλιάς και καταγράφονται πόσα αυγά είχαν γεννηθεί, πόσα από αυτά εκκολάφθηκαν και πόσα είχαν καταστραφεί είτε από ρίζες φυτών, είτε δεν ήταν γονιμοποιημένα, είτε έχουν καθυστερήσει κλπ.
Κατά μέσο όρο οι χαμαιλέοντες γεννάνε περίπου 35 αυγά, ενώ η επιτυχία εκκόλαψης είναι αρκετά υψηλή και φτάνει το 80%.
Περίφραξη βιοτόπου, απαγόρευση διέλευσης τροχοφόρων
Μία από τις πιέσεις που δέχεται ο βιότοπος και ιδιαίτερα η περιοχή αναπαραγωγής και φωλεοποίησης είναι η διέλευση τροχοφόρων, κυρίως την θερινή περίοδο που η επίσκεψη στη περιοχή αυξάνεται λόγω των καλοκαιρινών διακοπών.
Δυστυχώς η ίδια παραλία που αποτελεί τον χώρο φωλεοποίησης του είδους αποτελεί και ένα από τους βασικούς τουριστικούς προορισμούς στη Γιάλοβα.
Η διέλευση τροχοφόρων πάνω στη παραλία καταστρέφει την χαμηλή παράκτια βλάστηση ζωτικής σημασίας κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής, η οποία προσφέρει προστασία είτε για να κρυφτεί το θηλυκό είτε κατά την εκκόλαψη των νεοσσών από πιθανούς θηρευτές.
Επιπλέον, η διέλευση ενός τροχοφόρου πάνω από μία φωλιά, συμπιέζει την άμμο και δημιουργεί ασφυκτικές συνθήκες στο αυγοθάλαμμο με αποτέλεσμα οι νεοσσοί που εκκολάπτονται να μην μπορούν να βρουν διέξοδο και να πεθαίνουν μέσα στις φωλιές.
Η ξύλινη περίφραξη που κατασκευάστηκε το 1999 από το πρόγραμμα LIFE, είχε ως σκοπό την προστασία των θινών και των φωλιών του χαμαιλέοντα από την διέλευση τροχοφόρων.
Εάν και συνεχώς υπάρχουν φθορές, είτε φυσικές είτε εσκεμμένες, επισκευάζεται κάθε χρόνο στο βαθμό που είναι οικονομικά δυνατό, από την ΕΟΕ.
Στη προσπάθεια αυτή είχε συμβάλλει το 2007 το Δασαρχείο Καλαμάτας που είτε χορηγεί είτε παρέχει την άδεια συλλογής ξυλείας έναντι χαμηλού αντιτίμου από τον Ταΰγετο.
Κατασκευή ανασχετικών ταχύτητας
Το 2008 κατασκευάστηκαν σε συνεργασία με το Δήμο Πύλου, ανασχετικά ταχύτητας κατά μήκος του παραλιακού δρόμου που διασχίζει τον βιότοπο του χαμαιλέοντα.
Η θνησιμότητα ζώων από τη αυξημένη ταχύτητα και την πυκνή διέλευση των τροχοφόρων, αγγίζει το 10-15% του συνολικού πληθυσμού του ζώου.
Το μέτρο αυτό θα συμβάλλει στη μείωση των ατυχημάτων και στην ευαισθητοποίηση του κόσμου όταν εισέρχεται στη προστατευόμενη περιοχή.